Bociany są ptakami zimującymi w Afryce, powracającymi do nas w okolicach marca, by we wrześniu znów odlecieć (w Polsce przebywają ok. sześciu miesięcy). Po powrocie do Polski w pierwszej kolejności muszą zająć się rekonstrukcją starego bądź budową nowego gniazda. Wśród najchętniej wybieranych dla uwicia gniazda miejsc są: kominy, budynki, słupy wysokiego napięcia, ale również ścięte drzewa czy inne wysokie i stabilne konstrukcji; ogólnie są to miejsca na wysokości ok 8-15 m.
Pomimo dużej sympatii jaką darzymy te wielkie ptaki, to jednak z ich gniazdowaniem może łączyć się pewne zagrożenia. W związku z tym, że bocianie gniazdo (bociany budują je z patyków, gałęzi, trawy, słomy itp) jest co roku „ulepszane” i poprawiane, wyściółka jest ubita, „wyrasta” coraz wyżej, nasiąka wodą w czasie deszczów, a przez to robi się coraz cięższe. Stwarza to prawdopodobieństwo upadku gniazda, lub może doprowadzić do zniszczenia dachu czy zawalenia komina. Powszechnym problemem jest też niedrożność kominów i zagrożenie czadem bądź pożarem. Materiał z jakiego budowane są gniazda jest bardzo różny i w konsekwencji może zatykać nasze przewody kominowe. Poczynając od patyków czy gałęzi, a kończąc na odpadach, np. szmatach czy innych materiałach, które nie są biodegradowalne. Często wykorzystywane za podporę dla gniazda słupy elektroenergetycznych także nie są całkiem bezpieczne, może dojść nie tylko do zerwania przewodów, ale i porażenia bociana. Ptaki nie zdają sobie sprawy z zagrożenia, wybierają miejsce, które wydaje im się najbardziej spełniać ich wyznaczone kryteria.
Co więc można zrobić w tak patowej sytuacji, gdy mamy nad oknem gniazdo, które jest zagrożone lub stanowi dla nas niebezpieczeństwo?
Nie pozostawajmy bezczynni! Po pierwsze warto zapoznać się z aspektami prawnymi dot. ochrony ptaków w Polsce. (TUTAJ)
Pamiętajmy, że w okolicy możemy znaleźć wiele inicjatyw, mających na celu pomoc bocianom! Na stronie bociany.pl znajdą Państwo wiele przykładów takich działalności, nie tylko ludzi zaangażowanych w programy ochrony ptaków, ale i mieszkańców małych miejscowości, przesyłających dowody swej pomocy. Na stronie www znajdą Państwo foto-relację z budowy platformy pod gniazdo.
Stwórzmy bocianom nowy, bezpieczny dom.
Dzięki uprzejmości Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Przyrody ”pro Natura” prezentujemy poniżej budowę platformy na komin czynny bądź taki, który ma zostać uruchomiony. Jednocześnie zapraszamy do zapoznania się z innymi modelami platform, jakie można budować dla bocianów. Pamiętajmy tym samym „platformy instalowane w miejscu istniejącego wcześniej gniazda zajmowane są w 93%”! (wg. PTPP pro Natura).
Zbudujmy platformę na komin.
Budowę platformy na komin należy rozpocząć od wykonania konstrukcji metalowej oraz części drewnianej wraz wieńcem wiklinowym. Minimalna wysokość na jakiej powinno się znajdować gniazdo to 1m. od wylotu komina. Kątowniki przymocowane obejmami do komina i płyty metalowej przyspawanej na szczycie, pełniącej funkcję izolującą gniazdo. Dodatkowym zabezpieczeniem będzie połączenie kątowników oraz obejm dodatkowymi śrubami. Całość należy pokryć farbą antykorozyjną. Wcześniej warto przygotować otwory w płycie lub przyspawać do platformy metalowe pętle. Przed zamontowaniem platformy należy upewnić się, że komin jest w pełni sprawny pod względem konstrukcji, np. czy nie brakuje żadnych cegieł. Na płycie mocuje się platformę drewnianą z wieńcem wiklinowym i wypełnieniem. Podstawowym materiałem do jej budowy są żerdzie sosnowe o średnicy 6-9 cm. Pamiętajmy jednak o wcześniejszym okorowaniu. Platformę zbija się gwoździami. Średnica wykonanej podstawy wynosić powinna 120-130 cm. Wzdłuż krawędzi, na wierzchu, przybić należy krótkie żerdki usztywniające konstrukcję i ułatwiające późniejsze przywiązanie wieńca wiklinowego.
Zdj. Pro-Natura
Kolejnym elementem jest budowa wieńca. Do tego najlepiej nadają się długie, giętkie witki wierzbowe (ewentualnie młode brzózki). Należy z nich uformować pierścień grubości ok. 20 cm i średnicy zewnętrznej ok. 120 cm. Można przygotować pęk gałązek wiklinowych długości ok. 3,5 m, przewiązać go w kilku miejscach sznurkiem i zawinąć tak, aby utworzyły okrąg. Wieniec można wykonywać również bezpośrednio na platformie, układając na niej długi pęk wikliny i od razu przywiązując go do biegnących wzdłuż krawędzi żerdek. W każdym wypadku wieniec należy przywiązać do platformy bardzo mocno i ściśle. Najlepiej używać sznurka plastikowego (lub giętkiego, nierdzewnego drutu).*
Tak przygotowana platforma będzie idealnym miejscem, do którego miejmy nadzieję, z chęcią przylecą bociany po zimowej podróży do ciepłych krajów.
© Linarem. Wszelkie Prawa Zastrzeżone. Wszelkie próby kopiowania oraz rozpowszechniania materiałów zawartych na stronach firmy Linarem zostanie zgłoszone. All Rights Reserved.
*Źródło: PTPP pro Natura (http://www.bociany.pl/sites/default/files/Instrukcja_budowy_platform.pdf)
